Bankalardan kredi alabilmek için en önemli kriterlerden birinin kişinin moralitesi olduğundan ve bunun da kredi veren kurumlar tarafından temelde geçmiş davranışlara ve kayıtlı verilere bakılarak gerçekleştirildiğinden bahsetmiştik. Bireysel ve Kobi kredileri başvurularında kredi veren kurumlar büyük çoğunlukla skoring ve otomatik derecelendirme sistemlerini kullanırlar. Bu şekilde verilen kredi kararlarında en çok kullanılan değişkenler ise kredi notlarıdır. Gerek bankaların kendi hesapladıkları kredi notları, gerekse de geçmiş kredi ödeme alışkanlıkları üzerinden hesaplanan Findeks kredi notu, Bankalar tarafından en çok kullanılan notlardır. Kredi notumuzu düzenli aralıklarla kontrol etmek hem olası durumlarda erken aksiyon alarak notumuzun daha da düşmesine engel olur hem de kredi başvurusu yaptığımız zaman Bankanın bizi nasıl göreceğine dair bize bir ayna vazifesi görür. Kredi notunun nasıl yükseltilebileceğine dair ip uçlarına bir sonraki yazıda değineceğiz.
Kredibiliteyi yükseltmek ve korumak için aşağıdaki ipuçlarına dikkat etmek gerekir:
Kredi notunu takip etmek: Kredi notu, bir kişinin veya kurumun geçmişteki kredi kullanımına ve ödeme performansına dayalı olarak hesaplanan bir puan sistemidir. Kredi notu yüksek olanlar, bankalardan daha kolay ve daha uygun koşullarda kredi alabilirler. Kredi notunu düzenli olarak kontrol etmek, olası gecikmeleri erken fark etmek ve gerekli önlemleri almak için önemlidir.
Borçlanma konusunda dikkatli olmak: Kredi kullanırken sorumlu bir şekilde borçlanmak ve gelir gider dengesini iyi kurgulamak gerekir. Borçlanma miktarını gelire göre ayarlamak, kredi kullanırken aylık taksitleri bütçeye uygun belirlemek, gereksiz harcamalardan kaçınmak, borçların faiz oranlarını karşılaştırmak ve en uygun olanı seçmek borçlanma konusunda dikkat edilmesi gereken noktalardır. Aşırı borçlanma, gelirin önemli bir bölümünün faiz ödemelerine gitmesine ve ödeme zorluğuna girilmesine neden olabilir.
Ödemeleri zamanında yapmak: Borçların vadesinde ödenmesi, kredibiliteyi korumak için en önemli kuraldır. Ödemelerde gecikme veya eksiklik olması, hem faiz ödenen miktarını arttırır hem de kredi notunu düşürür. Ödemeleri zamanında yapmak için krediyi kullanırken oluşturulan ödeme planının gelir gider dengesine göre uyumuna bakılması ve farklı ödeme planı alternatiflerinin bankadan talep edilmesi, ödemelerin daha kolay gerçekleştirilmesini sağlar.
Borcu borçla çevirmemek: Borcu borçla çevirmek, bir borcu ödemek için başka bir borç almak anlamına gelir. Bu yöntem, kısa vadede sorunu çözebilir gibi görünse de uzun vadede daha büyük sorunlara yol açar. Borcu borçla çevirmek, toplamda ödenen faiz tutarını arttırır, borcun süresini uzatır ve borcun kontrol edilemez hale gelmesine neden olabilir. Bu nedenle borcu borçla çevirmekten kaçınmak ve gerekiyorsa var olan borçları yapılandırmak daha doğru bir yöntemdir.
Borçları yapılandırmak: Borçları yapılandırmak, mevcut borçların daha uygun koşullarda birleştirilmesi anlamına gelir. Borçları yapılandırmak, borçların faiz oranını düşürür, ödenebilmesini kolaylaştırır ve borcun daha hızlı kapatılabilmesini sağlar. Özellikle yüksek faizli kredi kartı borçları, daha düşük faizli ve makul taksitli tüketici kredileri ile yapılandırılabilir. Tabi ki bunu yaparken kredi kartı harcamalarına dikkat etmek ve tekrardan aynı şekilde borçlanmamak gerekir.
Kredibilite, finansal hayatta başarı ve güvenin anahtarıdır. Kredibiliteyi arttırmak için kredi okuryazarlığını geliştirmek, korumak için ise borçları zamanında ödemek, borcu borçla çevirmemek ve borçları yapılandırmak önemlidir. Kredibiliteyi korumak, hem bireyler hem de KOBİ’ler için finansal fırsatları arttırır, finansal riskleri azaltır ve finansal sürüdürülebilirliği sağlar.
